Afgelopen maart vond de Euregionale Oecumenische Conferentie plaats in Aken. Filosoof prof. dr. Theo de Wit, als docent en bijzonder hoogleraar verbonden aan de Faculteit Katholieke Theologie van de Universiteit van Tilburg, gaf op deze conferentie een lezing over angst en agressie in de samenleving. Een politiek-filosofisch essay met als titel: Botsende identiteiten in de liberale veiligheidsstaat. Vier trefwoorden om iets van de huidige crisis te begrijpen.
Zoals een goed filosoof betaamt, geeft hij in zijn lezing geen antwoorden maar legt hij zijn toehoorders respectievelijk lezers een viertal fundamentele vragen voor die te denken geven.
Hij laat zien dat hoe wij in onze cultuur omgaan met overtuigingen, waarden religieus en politiek van cruciale betekenis is voor de problemen waarmee wij in een globaliserende samenleving geconfronteerd worden.
Een groeiende onzekerheid over wie wij zijn, leidt gemakkelijk tot een vlucht naar voren. Tot het overschreeuwen van de onrust door je te storten in overtuigingen, politiek en/of religieus die een absoluut karakter krijgen. Om absolute aanspraken op de waarheid te maken heeft de politiek de religie niet nodig. Maar wanneer sociaaleconomische overtuigingen vermengd worden met religieuze overtuigingen en beide overtuigingen elkaar legitimeren als zijnde ‘het hoogste goed’ ontstaat er een gevaarlijke cocktail.
Zo attendeert zijn lezing ons op een schaduwzijde van religieuze/spirituele overtuigingen en waarden wanneer deze een absoluut karakter krijgen. Met een citaat van Paul Ricoeur: ’Overal waar een hoogste goed in het spel is, hangt er de dreiging van onderwerping in de lucht.’
Dat leidt onder meer tot de vraag: ‘Hoe denken wij zelf over de band tussen (religieuze) overtuiging en intolerantie en geweld?’
Recente reacties