Zingeving, ik vind het iets bijzonders. Kan je zin geven? En zo ja, hoe doe je dat dan?
En moet ik me deze vraag wel stellen, want ik hoorde pas, dat we als geestelijk verzorgers, zingevingsspecialisten zijn.
Ik vind wel, dat we specialisten zijn, maar waarin dan precies? Geven we iets of geven we iets door? Of zorgen we voor het geestelijk welzijn, de betekenisgeving, de zin…en ben ik dan zinzorgspecialist?
En buiten het werk van geestelijke verzorging, doet iedereen aan zingeving natuurlijk. We hebben zinvolle dagbesteding, zingevende activiteiten…
Het helpt mij om met mensen in gesprek te gaan over zingeving, over wat zingeving nu eigenlijk is. Het gewoon te vragen aan mensen.
Een mevrouw zit in de ruimte voor dagbesteding druk te breien. Ze is ongeveer 58 jaar en heeft een verstandelijke beperking. Ik ga naar haar toe en er ontstaat een gesprek.
“Vindt u dit zinvolle dagbesteding?”, vraag ik. “Wat moet ik anders doen?”, zegt ze.
“Dat wat u fijn vindt om te doen.” “Ik vind breien wel fijn en ik heb er geen zin in, want het is warm.”“Waarom doet u het dan?” “Anders weet ik niet wat ik moet doen.”
Tja, dat kan ook een reden zijn, denk ik. We komen al pratend uit bij haar familie, waar ze nog wel eens naar toe zou willen. Haar nichtje heeft een baby gekregen en ze wil wel graag iets voor hem maken. We vragen aan de begeleidster of dit kan. En zo wordt het breiwerkje een popje voor de baby en heeft mevrouw zo pratend ook weer zin gekregen om te breien.
Ik ga eens op zoek wat er over zinvolle dagbesteding geschreven staat en vind onder andere deze twee uitspraken:
Zinvolle dagbesteding is een belangrijk aspect in het leven, ook voor mensen met een beperking. Dagbesteding zorgt voor een dagritme, mogelijkheden tot ontplooiing en ontmoeting en het kan het gevoel van eigenwaarde vergroten.
Dagbesteding ontstaat door na te gaan wat voor cliënten van betekenis en waarde is (geweest) in het leven…..
Het is een belangrijk aspect van dagbesteding, de waarde en de betekenis, de eigenwaarde..enzovoorts. Maar het is ook zoeken naar wat van waarde en betekenis is in het leven van iemand anders. Ik praat met diverse begeleiders. Ze vinden het moeilijk om dagbesteding goed vorm te geven. Het valt niet mee om iedereen van betekenis te laten zijn. Het is al fijn als iedereen het enigszins naar zijn zin heeft, koffie/thee heeft en gezien wordt in wat hij/zij nodig heeft.
Zinvolle dagbesteding – wat is van waarde en betekenis en hoe geef je dit vorm? En ik (met al die anderen) probeer met mensen te zoeken naar die waarde en betekenis. Waar dromen mensen van? En dan kom je onder andere tegen, dat mensen het zo moeilijk vinden dat ze door hun beperking, ouderdom… tegen hun grenzen aan lopen.
Deze week liep een jonge man boos mijn kantoor in. Ze kunnen allemaal neer vallen. Ik wil ook salaris, ik wil ook echt werk, want als je salaris krijg, dan heb je echt werk.
Kopje koffie erbij gehaald, dat troost iets.
Deze man werkt hard, hij helpt zijn vriend in de rolstoel, hij schildert, hij doet boodschappen voor mensen, maar hij wordt niet betaald. Hij heeft namelijk overal hulp bij nodig.
We willen naar een zo normaal mogelijk leven, maar deze man heeft een beperking. We zoeken naar wat hij nog wel kan en begeleiden hem zo goed mogelijk. Hij vindt het wel fijn, datgene wat hij doet. Hij vindt het ook belangrijk en van waarde. Maar hij wil zijn zoals ‘gewone mensen’.
Het gesprek ging verder over wat hij wel en niet krijgt. Ik krijg salaris, maar geen onderdak, eten en drinken, verzorging. Hij krijgt geen salaris, maar wel onderdak, eten, drinken en verzorging.
Kwam hij iets tekort? Ja, waardering.
Hij had 12 jaar ergens gewerkt, waar hij door meer begeleiding nodig te hebben dan ze konden bieden weg moest. Hij was toen zo boos geworden, dat het bedankje nooit is gekomen.
“Geen feest, geen kaart,nog niet eens hand”, zei hij in het gesprek.
Zinvolle dagbesteding, zingeving is zoeken, naar de betekenis en waarde voor mensen, maar het ook waarderen dat mensen er zijn en wat ze doen of niet doen.
Zin geven kunnen we niet, maar we kunnen wel laten zien dat mensen van waarde zijn door goed te luisteren, kijken wat voor hun van waarde en betekenis is en dat vraagt moed, kennis en vaardigheden.
Door Caroline Bezemer
Caroline Bezemer is geestelijk verzorger bij Abrona in Huis ter Heide en gespreksleider moreel beraad.
Recente reacties